Niš: pronađeni skeleti iz petog veka

Arheolozi niškog Zavoda za zaštitu spomenika pronaišli su prilikom iskopavanja lokaliteta u Jagodin Mali na osam ljudskih skeleta od čega su dva dečija koja datiraju iz doba ranog hrišćanstva.

Arheolog, Toni Čerškov kaže da u grobnici nisu pronađeni novčići ili drugi datumari kako bi se odredio precizan period njihovog nastanka, ali dodaje da se verovatno radi o petom veku.

– Interesantno je da smo pronašli fetus kod jednog ženskog skeleta koji može da posluži naučnicima kod daljih istraživanja. Sumnja se da je umrla na porođaju. Preko karlice i drugih delova tela može se čak otkriti i od čega je jedna od žena umrla – kaže Čerškov.

Reč o nekoliko grobnica koje su otkrivene početkom decembra 2009. godine, prilikom izgradnje saobraćajnice koja bi trebalo da spoji novi most u Jagodin Mali i Pantelejsku ulicu (nekadašnju ulicu Ratka Pavlovića). Radovi su, po nalogu Zavoda za zaštitu spomenika tada zaustavljeni da bi bila sprovedena arheološka istraživanja.

Arheolozi su tada zatekli jednu od grobnica teško oštećenu jer su radnici provukli vodovodnu cev kroz nju.

Da stvar bude gora, Srđan Laketić, zamenik načelnika gradske Uprave za inspekcijske poslove izjavio je tada da se radovi izvode bez građevinske dozvole.

Zbog izgradnje saobraćajnica u naselju Jagodin Mala do sada su više puta uništavani veoma važni istorijski spomenici.

Sredinom šezdesetih godina prošlog veka, uništena su dva hrama i nekoliko grobnica u kojima je pronađen i Konstantinov novac.

– Na lokalitetu „Grčka njiva“, februara 1933. otkriven je temelj hrama iz 4. stoleća. Veličina ovog hrama nije bila mala. Sam hram bio je dug 24,35 m, širok 10,40m. Još većih razmera bio je hram koji je, kao i prethodni, otkopavan 1933.godine. Deo koji je do tada iskopan bio je širine 22 m. Prema ostacima i ovaj hram je smešten u 4. stoleće – kaže za Južne vesti istoričar Nebojša Ozimić.

Odlukom Skupštine Srbije nekoliko grobnica iz ovog naselja stavljeno je pod zaštitu države kao „kulturno dobro od izuzetnog značaja“. Nažalost gotovo svi objekti su u katastrofalnom stanju i nije im moguće prići.

Javnost trenutno može da vidi jedino ranohrišćansku baziliku koja se nalazi na samoj raskrsnici u Jagodin Mali. Ovaj objekat je pokriven crepom i delimično zaštićen čeličnim šipka.

Da javnosti bila skrenuta pažnja na problem uništavanja ranohrišćanskih spomenika u Jagodin Mali, Južne vesti su početkom 2010. godine na Facebook-u pokrenule grupu „Sačuvajmo ranohrišćanske spomenike u Nišu“. Grupa je za kratko vreme okupila skoro 2.000 članova.