Još 5 objekata kulturnog nasleđa sa juga na "Srbija 3D" platformi

Svi oni koji žele da odu u virtuelnu posetu nekim od značajnih istorijskih objekata na jugu, kroz 3D "šetnju" to mogu učiniti klikom na platformu koju su kreirali stručnjaci sa Elektronskog fakulteta u Nišu. Do sada su digitalizovali 21 objekat, a najnoviji koji se mogu videti su Crkva svete Bogorodice na Vražjem kamenu kod Trgovišta, Manastir Svetog Nikole kod Kuršumlije, Tvrđava Markovo kale kraj Vranja, Manastir Rudare u blizini Leskovca i Rimske terme kod Prokuplja.

Protekle 3 godine posvetio je tim sa Elektronskog fakulteta projektu "Platforma za 3D digitalizaciju nepokretnih kulturnih dobara Srbije", a nedavno je sajt srbija3d.rs dopunjen sa još 5 objekata.

Markovo kale; foto: srbija3d.rsKorišćenjem drona snimili su detaljno ove vredne kulturne objekte, a potom ih uz pomoć tehnologije iz video-igara pretvorili u foto-realističnu 3D scenu kroz koju je moguće virtuelno se kretati.

Dok posmatraju stare i važne objekte, posetioci mogu da čuju ili pročitaju priču o tome gde je, ko i kada sagradio ove ne tako poznate ali vredne starine - objašnjavaju stručnjaci.

Napominju da će mapiranje spomenika kulture umnogome će pomoći njihovom očuvanju i revitalizaciji.

Na području jugoistočne Srbije situacija je posebno osetljiva, jer je to prostor sa velikim brojem značajnih spomenika koji nisu dostupni široj javnosti. Digitalizacija definitivno znači korak napred, u svim, pa i u oblasti zaštite i prezentacije kulturnih dobara - ističu.

Terme kod Prokuplja; foto: srbija3d.rsPlan im je bio da ove godine uvedu i neke novine, ali ih je pandemija sprečila.

Plan je bio da napravimo 3D replike najzanimljivijih objekata kako bismo ih približili našim sugrađanima sa oštećenim vidom. Inkluzivnost i pristupačnost su nam oduvek bili važne vrednosti kojima smo se rukovodili u realizaciji, a 3D replike i njihova planirana putujuća izložba trebalo je da uključe još jednu važnu ciljnu grupu ljudi u naš projekat. Pandemija i zabrana okupljanja sprečili su da organizujemo planiranu izložbu za slepe i slabovide, ali ostaje ideja da se to realizuje kada epidemiološka situacija bude dozvoljavala - objašnjava jedan od autora projekta Nikola Stojanović.

Šta je sve moguće videti?

Novih 5 objekata kroz koje je moguća 3d "šetnja" su sledeći:

Vražji kamen - prirodni fenomen; foto: srbija3d.rs- Crkva Svete Bogorodice koja se nalazi steni, na prirodnom fenomenu zvanom Vražji kamen koji se nalazi na jugoistoku Srbije, u Pčinjskom okrugu, u neposrednoj blizini sela Donja Trnica, na 5 km od Trgovišta, a blizu granice sa Bugarskom i Severnom Makedonijom.

- Manastir Svetog Nikole koji se nalazi u Kuršumliji, na obodu varoši, visoko na levoj obali Toplice, nad ušćem reke Banjske u Toplicu. Manastirska crkva je podignita u XII veku kao prva zadužbina Stefana Nemanje.

- Tvrđava Markovo kale je 4,5 km udaljena od Vranja, sazidana na grebenu visine 750m, između planina Krstilovice i Pljačkavice, uz stari put Vranje-Leskovac i na sadašnjem putu Vranje-Vlase-Mijovci, u klisuri Gradske reke.

- Crkva Svete Petke u Rudaru nalazi se na padinama planine Kukavice, na Rudarskoj kosi koja se lagano preliva u široku leskovačku kotlinu.

- Rimske terme se nalaze na granici sela Bace i Pločnik, ispod mosta, nadvadesetom kilometru puta koji vodi od Prokuplja ka Kuršumliji, na trasi antičkog puta Naissus-Lissus, od Niša prema Lješu na jadranskoj obali.

U prvoj fazi projekta prikazani su latinska crkva iz 11. veka u selu Matejevac kraj Niša, Ivanova kula na Radan planini, manastir presvete Bogorodice iz 6. veka kod Kuršumlije i pećinska crkva kraj pirotskog sela Rsovci. Potom su dodati materijali za još 8 objekata sa jugoistoka Srbije - Latinske crkve u Glašincu kod Žitorađe i Prokuplju, crkva Svetog Jovana u selu Orljane i Korpijan kod Doljevca, crkva Svetog Mine kod Lukovske Banje, grad Hisar u Prokuplju, Soko grad ili Skobaljić grad kod Vučja.