Crkve i manastiri u Vranju sve više mame turiste

Turisti na putu ka Grčkoj sve češće svraćaju u Vranje da posete neke od crkava i manastira u ovom gradu koji, osim što okupljaju vernike, svedoče o burnoj istoriji grada.

Povoljan položaj Vranja na Koridoru, naročito u vreme letnje turističke sezone, omogućava razvoj verskog turizma koji Grad sve više pomaže. 

Vranje ima potencijala za razvoj verskog turizma uzimajući u obzir sakralne objekte, crkve i manastire koje se nalaze u Vranju i njegovoj okolini, koji su deo bogatog kulturno-istorijskog nasleđa – kaže direktor vranjske Turističke organizacije Dejan Tasić.

Sedište Eparhije vranjske je u sklopu Crkve Svete Trojice; foto: JVMesta koja turisti najčešće posećuju i u koje Eparhija dosta ulaže poslednjih godina su Hram Svete Trojice u centru grada, Manastir Svetog Oca Nikolaja, Crkva Svete Petke poznatija kao "Krstata džamija", kao i svepravoslavni centar "Otac Justin Popović".

Većina turista želi da vide pre svega Hram Svete Trojice i Crkvu Sveta Petke, ali u budućnosti će Turistička organizacija Vranja nuditi turistima i obilazak Svepravoslavnog centra "Otac Justin Popović" i Manastir Svetog Oca Nikolaja, koji je u blizini Crkve Svete Petke, pa to treba iskoristiti da se prezentuje i sam manastir – kaže Tasić.

Manastir Svetog Stefana u Gornjem Žapskom; foto: JVIzgradnja Crkve Svete Trojice započeta je 1838. godine. Imala je tri kubeta i stavljena je pod krov 1841. godine. Među najdarežljivijim ktitorima i priložnicima prilikom gradnje Saborne crkve bio je Hadži-Mihailo Pogačarević. Izgradnju je pomogao i Husein-paša koji je time izazvao ogorčenje i bes Turaka, pa su oni na Spasovdan 1843. godine podigli bunu, opljačkali hrišćane, učinili velika zverstva nad srpskim stanovništvom, porušili na crkvi tri minareta i krov i zapalili mitropoliju. Vranjancima je kasnije dozvoljeno da crkvu obnove, tako da je sagrađena 1858. godine.

Crkva Svete Trojice građena je u obliku trobrodne bazilike opkoljene sa zapadne, južne i severne strane tremovima. U sastavu crkve danas je sedište Eparhije Vranjske.

Na bogomolji i krst, i minaret

Crkva Prepodobne Mučenice Paraskeve nalazi se u blizini Belog mosta, na levoj obali Vranjske reke. Ona datira iz XIII veka kao srednjevekovna srpska crkva, izgrađena na mestu gde su se nalazile mošti nepoznatog sveca koje dovode i dan danas do blagodatog mirisa. Turci su je pretvorili u džamiju dogradivši minaret, ali su zadržali krst. Narod je prozvao "Krstata džamija". Crkva je obnovljena prilozima naroda, a od prvobitne crkve ostale su samo zidine na ulazu.

U okolini Vranja nalaze se Manastir Svetog Stefana u Gornjem Žapskom, Manastir Svetog Pantelejmon u Lepčincu i Manastir Sveti Prohor Pčinjski, koji pripada Opštini Bujanovac.

Manastir Prohor Pčinjski je, prema predanju, u 11. veku podigao vizantijski car Roman Diogen; foto: JVManastir Sveti Prohor Pčinjski bi mogao posebno da privuče pažnju turista, s obzirom da se nalazi u blizini granice sa Makedonijom na alternativnom pravcu auto-puta E-75 koji tranzitni turisti koriste u vreme "špica turističke sezone" na putu ka letovalištima u Grčkoj, ali ovo zahteva pre svega razvijenu saobraćajnu mrežu i uređenje prilaznih puteva do manastira – smatra Tasić.

Manastir Sveti Prohor Pčinjski se nalazi na šumovitim obroncima planine Kozjak, na obali reke Pčinje, 30 km južno od Vranja. Prema predanju, podigao ga je u 11. veku vizantijski car Roman Diogen u znak zahvalnosti Svetom Prohoru Pčinjskom, koji mu je prorekao da će postati car.

Prema rečima direktora Turističke organizacije, svaka poseta turista verskim objektima se najavljuje starešinama crkava i manastira da bi se dobio njihov blagoslov za dovođenje turista.

Da je grad spreman da pomogne razvoj verskog turizma, ali i očuvanje pomenutih objekata, potvrđuje i član gradskog veća zadužen za turizam Mića Mladenović.

Grad sarađuje i pruža svu neophodnu pomoć na održavanju i izgradnji verskih objekata u skladu sa svojim mogućnostima – kaže Mladenović i dodaje da postoje ideje koje bi postojeću ponudu trebalo da unaprede.

On smatra da bi ponudu trebalo plasirati preko sajta pokloničke agencije Srpske pravoslavne crkve, ali uz prethodno uspostavljen kontakt, jer ne postoji aranžman za jugoistok Srbije.

Ostvariti saradnju sa Turističkom organizacijom Valjevo i manastirom Ćelije preko Eparhije vranjske i Turističke organizacije Vranje zahvaljujući liku i delu Oca Justina Popovića, koji se rodio u Vranju a u umro u manastiru Ćelije. To bi bila i prilika da se obogati program za organizovanje manifestacije Justinove Blagovesti i omogući razmena učenika veronauke iz Valjeva i Vranja – smatra Mladenović.

Prezentacija svih verskih objekata u Vranju i okolini u elektronskom obliku može se videti na sajtu TO Vranje www.tovranje.rs, ali i na sajtu Eparhije www.eparhijavranjska.org.