Cerjanka jeste jedna od najdužih pećina u Srbiji

Nakon što su u mračnim podzemnim hodnicima, dvoranama i pećinskim kanalima proveli 3 puna dana, dva speleologa dokazala su – Cerjanska pećina kod Niša jedna je od najdužih u Srbiji.

Pretpostavka da nju čine hodnici dužine najmanje 6 kilometara sada su potvrdili Dragan Nešić, speleolog i geomorfolog iz Zavoda za zaštitu prirode Srbije i spoljni saradnik Zavoda Mladen Milošević.

Oni su stigli do skoro krajnjih granica pećine na 6.025 metara dužine i prema njihovoj proceni, ima mesta za još oko 200 do 300 metara hodnika kroz koje nisu mogli da prođu zbog velike količine vode – kaže Danko Jović, rukovodilac niške jedinice Zavoda.

On je bio jedan od članova tima koji je sa dvojicom kolega u nedelju započeo ozbiljan poduhvat. Sa speleolozima je u pećinu ušlo još 5 ljudi da bi poneli svu neophodnu opremu za istraživače.

Za deo puta koji su svi zajedno prešli – to su gumene čizme, šlem i osvetljenje, a dvojici istraživača bili su nužni dušeci, vreće za spavanje, boce sa gasom da bi skuvali kafu ili ručak, užad i ostala oprema za savladavanje prepreka.

Zajedno smo se spustili do oko 4 hiljade metara dubine sa svom opremom, mi smo krenuli nazad, a njih dvojica su nastavili još 50 metara, tu napravili bivak i počeli istraživanja. Juče smo ponovo otišli da ih sretnemo i pomognemo da sve iznesu – priča Jović.

Za 80 sati pod zemljom dvojica iskusnih speleologa napravili su fotografije kakve do sada, kažu, nisu viđene, otkrili nove kolonije slepih miševa i beležili rezultate merenja na osnovu kojih će istraživanja jedne od najlepših srpskih pećina biti nastavljena.

Oko 8 do 10 sati provodili su u snu, dok su ostalo vreme bili aktivni. Na temperaturi od 10 do 14 stepeni, sa visokom vlažnošću vazduha, bez aktivnosti bi postojala opasnost od zmrzavanja – kaže Jović.

Dodaje da je prednost Cerjanske pećine to što je potpuno divlja i neuređena, sa stalnim vodenim tokom, izuzetno bogata raznovrsnim pećinskim nakitom i faunom, što je posebno privlačno turistima.

Predviđeno je da za njih pećina bude „otvorena“ do 1.700 metara dubine, a dotle im nije potrebna užad. Jedina svetlost koju dobijaju je sa njihovog šlema, tako da mogu da istražuju pećinu kao pravi speleolozi – priča Jović.

Ova istraživanja deo su četvorogodišnjeg projekta Zavoda za zaštitu prirode Srbije i Direkcije za izgradnju Grada kao upravljača spomenikom prirode.  

Da li je kraj dosegnut?

Naziv ovoj pećini dali su njeni prvi istraživači Speleološkog odseka Planinarskog saveza Beograd koji su u nju zakoračili još sedamdesetih godina i došli do 4.240 metra.

Pećina je do 1995. godine smatrana potpuno istraženom, a tada su usledile nove istraživačke akcije. Članovi Akademskog speleološko-istraživačkog kluba 1998. godine su stigli do 5.715 metara, a 1999. godine do 6.025 metara.

Ulaz u pećinu staru oko 2 miliona godina, na nadmorskoj visini od 515 metara i 15 kilometara od Niša, predstavlja ponor rečice Provalije. Ona ponovo izvire na Kravljanskom vrelu, 2.800 metara severozapadno od tog mesta, na nadmorskoj visini od 310 metara, a vezu ponora i vrela potvrdio je opit bojenja izvršen sedamdesetih godina.