Koja je moć gradskih opština – male nadležnosti i velika zavisnost od Grada

Da li gradska opština može rešiti neka pitanja, poput parkinga, smeća, nelegalne gradnje i udarnih rupa, česta je dilema građana, a čest odgovor koji dobiju je da to nije u nadležnosti opštine. Da su ograničene nadležnosti kaže i predsednik Gradske opštine Palilule Bratislav Vučković koji objašnjava da se „oseća kao bokserski džak“ jer ne može da odgovori na zahteve ljudi, dok predsednik opozicione Medijane Mladen Đurić kaže da, iako zavise puno od Grada, ne treba da se kriju iza tih malih nadležnosti.

Na nesnosan smrad koji se više od mesec dana širi od Nišave ka Popovcu, Medoševcu i Trupalu žitelji ovih sela ukazali su Gradskoj opštini Crveni Krst, zbog čega je bila sazvana i hitna sednica Skupštine, ali sama opština nije imala moć da reši problem. Kako kažu, morali su da se obrate gradskoj vlasti.

Savet građana nam se obratio, ali mi smo samo mogli da inicijativu za rešenje ovog problema usmerimo ka Gradu, pošto to nije po Statutu u nadležnosti Gradske opštine. Zato je to prebačeno na gradsko veće i KLER – rekao je na jučerašnjoj sednici opštinski većnik u GO Crveni Krst Dejan Stanojević.

Na to da ne mogu da uvek izađu u susret građanima, jer im to zakon ne dozvoljava, ukazuje i predsednik GO Palilula Bratislav Vučković.

Ima mnogo problema, Palilula je najspecifičnija opština u Nišu. Da ne pričamo o nadležnostima, znamo da nemamo neke mnogo velike nadležnosti. Potrudićemo se da sa novim gradskim rukovodstvom promenimo malo te statutarne nadležnosti. Ja ću sigurno insistirati na tome, na ovakav način, kao predsednik Opštine ja se nekad osećam kao bokserski džak. Građani dolaze traže jedno, ali je stvar u tome koliko mi sve možemo da uradimo – rekao je Vučković na prethodnoj sednici Skupštine GO Palilula.

Nakon što je Gradska opština Medijana postala opoziciona opština, mnogi građani su očekivali i velike promene. Međutim, mogućnosti opštine prema zakonu nisu tako velike. Najpre zavise od Grada, a potom i od gradskih javnih preduzeća i ustanova.

Predsednik Gradske opštine Medijana Mladen Đurić ističe da su obećali da će promeniti sistem i da će to i uraditi, kao i da manje nadležnosti ne treba da budu izgovor.

Jesu problem male nadležnosti samih opština, ali ne smemo, bar mi iz Medijane, ne želimo da se krijemo iza tih malih nadležnosti. Građevinska inspekcija nije u našem delokugu, ali dosta građana nam se obratilo zbog problema koji su njihova nadležnost. Rekli smo im da ćemo odmah kontaktirati Grad. Ne želimo da ljudi dođu kod nas, a da naš odgovor bude, to nije naša nadležnost, prijatno, doviđenja – kaže Đurić.

Napominje da su za mesec dana imali preko 50 prijema predstavnika udruženja, stambenih zajednica i pojedinaca, kao i da im se građani stalno obraćaju telefonom i mejlom, a da se trude da reše problem tako što odmah alarmiraju one koji jesu nadležni.

Rešili smo problem tri kombija i dva automobile koja stoje na parkingu iza zgrade Opštine. Tražili smo sastanak sa nadležnima u Gradu i ubrzo dobili saglasnost Gradske uprave za imovinu da se ta vozila otuđe – kaže Đurić.

Iako je moguće da ih gradska vlast kao opozicionu opštinu „sapliće“, Đurić kaže da za sada imaju dobru saradnju, što je pokazalo par primera.

Sa druge strane, kaže da će biti aktivni i u tome da predlažu Gradu nove projekte, pa da su tako i pripremili projekte koje će predložiti za gradski budžet za 2025. godinu.

Spremili smo 10 do 15 realnih projekata koje ćemo predložiti. Jedan od predloga će biti da se izgradi kružni tok kod novog Kliničkog centra. To je potreba na koju su nam ukazali građani. Drugi predlog biće da objekat gde je trenutno Uslužni centar u Ulici 9. brigade postane vrtić i da se tako skrate liste čekanja – objašnjava Đurić.

---

Šta kaže Statut?

Prema Statutu Grada Niša gradske opštine mogu da imaju sledeće poslove:

1) donosi Statut, budžet i završni račun budžeta gradske opštine;

2) donosi programe i sprovodi projekte razvoja gradske opštine i stara se o unapređenju opšteg okvira za privređivanje u gradskoj opštini, u skladu sa aktima Grada;

3) osniva mesnu zajednicu, odnosno drugi oblik mesne samouprave po pribavljenom mišljenju građana, u skladu sa zakonom, ovim statutom i statutom gradske opštine;

4) daje mišljenje na prostorne i urbanističke planove koji se donose za njeno područje;

5) obrazuje komunalnu inspekciju, stara se o održavanju komunalnog reda u gradskoj opštini i sprovodi propise kojima se uređuje komunalni red, u skladu sa zakonom i aktima Grada;

6) sprovodi postupak iseljenja bespravno useljenih lica u stanove i zajedničke prostorije u stambenim zgradama,

7) donosi godišnji program, preduzima mere za sprečavanje šteta i učestvuje u organizaciji zaštite od elementarnih i drugih većih nepogoda i zaštite od požara i stvara uslove za njihovo otklanjanje, odnosno ublažavanje njihovih posledica, u skladu sa propisima grada;

8) uređuje i obezbeđuje korišćenje poslovnog prostora kojim upravlja, utvrđuje visinu naknade za korišćenje poslovnog prostora i vrši nadzor nad korišćenjem poslovnog prostora, u skladu sa posebnom odlukom Grada;

9) učestvuje u izradi programa izgradnje, održavanja, upravljanja i korišćenja seoskih, poljskih i drugih nekategorisanih puteva;

10) štiti i unapređuje životnu sredinu i stara se i obezbeđuje uslove za očuvanje, korišćenje i unapređenje područja sa prirodnim lekovitim svojstvima;

11) uređuje i utvrđuje način korišćenja i upravljanja seoskim vodovodima, izvorima, javnim bunarima i česmama;

12) utvrđuje kulturne i sportske manifestacije od značaja za gradsku opštinu;

13) stara se o razvoju ugostiteljstva, zanatstva, turizma i trgovine na svom području, uređuje radno vreme, mesta na kojima se mogu obavljati ugostiteljske delatnosti i druge uslove za njihov rad; 14) stara se o korišćenju pašnjaka i odlučuje o privođenju pašnjaka drugoj kulturi;

15) uređuje i organizuje vršenje poslova u vezi sa držanjem i zaštitom domaćih i egzotičnih životinja;

16) podstiče i pomaže razvoj zadrugarstva;

17) odlučuje o postavljanju montažnih objekata na javnim površinama u skladu sa planom i propisom Grada;

18) odlučuje o održavanju i uređivanju grobalja na svom području u skladu sa propisima Grada;

19) predlaže mere za uređenje i održavanje spoljnog izgleda stambenih i poslovnih objekata, zelenih površina, dečjih igrališta, objekata javne rasvete i saobraćajnih znakova i sl;

20) obezbeđuje pružanje pravne pomoći građanima za ostvarivanje njihovih prava;

21) uređuje organizaciju i rad mirovnih veća;

22) pomaže razvoj različitih oblika samopomoći i solidarnosti sa licima sa invaliditetom, kao i sa licima koja su suštinski u nejednakom položaju sa ostalim građanima i podstiče aktivnosti i pruža pomoć organizacijama invalida i drugim socijalno-humanitarnim organizacijama na svom području;

23) podstiče razvoj kulturno-umetničkog amaterizma;

24) propisuje prekršaje za povrede propisa gradske opštine;

25) uređuje i obezbeđuje upotrebu imena, grba i drugog simbola gradske opštine;

26) izrađuje planove odbrane za svoje područje u skladu sa planom Grada;

27) izvršava propise i opšte akte Grada i gradske opštine;

28) obavlja i druge poslove od neposrednog interesa za građane, u skladu sa zakonom, ovim statutom, drugim propisima Grada i statutom gradske opštine.