Neolitsko naselje kod Prokuplja (foto)

PROKUPLJE – Na lokalitetu Pločnik završava se projekat izgradnje neolitskog naselja koje čini pet kuća sa pomoćnim objektima izgrađenih od drveta i blata.

Kuće datiraju iz perioda šestog milenijuma pre nove ere, iz perioda vinčanske kulture.

U izgradnju neolitskog naselja na Pločniku, koja je započeta prošlog leta, prokupačka opština i AD „Planinka“ iz Kuršumlije uložili su do sada preko tri miliona dinara. 

Kuće od pruća i slame kraj arheološkog lokaliteta vinčanske kulture u selu Pločniku, nedaleko od Prokuplja, pokraj magistralnog puta Niš-Priština, već duže vreme privlače pažnju prolaznika.

Od predstojeće turističke sezone, ovo neobično naselje, kome tek predstoji novi i potpuniji izgled, prema rečima Julke Kuzmanović-Cvetković, direktorke prokupačkog Narodnog muzeja „Toplica“, naći će se na turističkoj mapi Toplice.   

– Za završetak radova na kućama, odnosno njihovo unutrašnje uređenje i opremanje, kao i uređenje okolnog prostora, Ministarsto kulture izdvojilo je oko 300.000 dinara, dok u tom smislu očekujemo i značajnu pomoć prokupačke opštine – ističe Julka Kuzmanović-Cvetković objašnjavajući da će takozvano neolitsko naselje u Pločniku biti u sastavu turističke ponude ovog kraja, odnosno da će biti prezentovano turistima koji obilaze okolne banje u kuršumlijskoj opštini i fenomen prirode Đavolju varoš.

Ipak, da bi se kuće prikazale posetiocima u pravom sjaju i da bi oslikale period koji predstavljaju, ostalo je da se popune inventarom, da se postave putokazi i uredi prostor između njih.

– U kućama će biti postavljene peći, stolovi, ležaji sa posteljinom iz tog perioda. U jednoj od njih naći će se i razboj za tkanje. Kuće će biti uređene tako da predstavljaju život ljudi iz tog vremena, a deo inventara u kućama zapravo će i biti iz tog perioda. U pitanju su predmeti pronađeni na okolnom arheološkom nalazištu vinčanske kulture, gde smo do sada pronašli peći, posuđe i brojne druge predmete – objašnjava Kuzmanović-Cvetković.

Ona napominje da je i do sada vladalo veliko interesovanje za obilazak posve neobičnih kuća jedinstvenih, ne samo na ovom području već i čitavoj zemlji.

Inače, u lokalitet koji će predstavljati afirmaciju kulturnog turizma ovog kraja, do sada je po rečima direktorke muzeja, koja je i idejni tvorac izgradnje ovog nesvakidnašnjeg naselja, uloženo oko tri miliona dinara, a radove je finansiralo kuršumlijsko preduzeće „Planinka“ nosilac razvoja turizma u Toplici. 

Pločnik otkriven 1927. godine

Lokalitet u Pločniku na kome su izgrađene kuće iz neolita sa arheološkim nalazištem vinčanske kulture prostire se na površini od 100 hektara.

Nalazište je otkriveno 1927. godine, kada su i sporovedena prva arheološka istraživanja, a koja su nastavljena tek 1996. godine od kada se sprovode u kontinuitetu.

Prema rečima Julke Kuzmanović-Cvetković, ovo nalazište na kome je do sada pronađeno oko 40 bakarnih predmeta, svrstava se u jedno od najznačajnijih praistorijskih lokaliteta u Evropi.

Njegova vrednost je neprocenjiva jer predstavlja direktan dokaz o postojanju metalurgije u okviru vinčanske kulture u ovom kraju.