Pirotski „ćelavi Isus“ i dalje misterija
Kako je nastala freska mladog Isusa bez kose oslikana na jednoj od stena pećinske crkve u staroplaninskom selu Rsovci i dalje nema preciznih podataka. Dok sve više turista obilazi ovu svetinju, stručna javnost i dalje debatuje.
Neki od stručnjaka smatraju da su tvorci freske slikar ili grupa majstora koji su stvarali pod uticajem hrišćanstva ranijih vekova. Drugi deo naučne javnosti govori o pećini kao isposnici.
U takvim mestima freske se nisu podvrgavale episkopskoj cenzuri, pa se nagađa da je živopis delo kakvog isposnika. Ipak, istoričari umetnosti jedinstveni su u tvrdnji da živopis ne može biti delo laika u umetnosti. 
S druge strane, meštani sela Rsovci veruju da je freska delo naroda koji je njome tražio Božju pomoć u neizvesnim i teškim vremenima.
Prema tvrdnjama arheologa ova neobična freska, koju su žitelji nazvali “ćelavi Isus”, naslikana je sredinom 13. veka. Međutim, prema nekim istorijskim podacima u Srbiju u vreme vladavine kneza Lazara, odnosno u 14. veku, stigao veliki broj isposnika sa Sinaja, koji su navodno doneli ideju o “ćelavom Isusu”.
Crkva u pećini sa lekovitom vodom
Čudesna freska, kako je neki nazivaju, nalazi se na se severnom zidu crkve Svetog Petra i Pavla koja je i sama neobična jer se nalazi u stenama, odnosno pećini. Ova pećinska crkva nalazi se na dvadesetak kilometara od Pirota, u kamenitom delu brda Kalik.
Iako je od 1981. godine crkva proglašena kulturnim dobrom i pod zaštitom je države, do pre desetak godina bila zapuštena i nepristupačna. Pre nekoliko godina, opština Pirot i meštani Rsovca potrudili da je učine pristupačnijom za vernike i turiste izgradivši most preko reke Visočice, masivnim vratima obezbeđen je i ulaz u pećinsku crkvu.
Inicijativu za uređenje prostora oko Pećinske crkve pokrenula je i Zadruga za negovanje i očuvanje zanata „Damsko srce“ iz Pirota uz podršku Svetske turističke organizacije, Opštine Pirot i Turisticke organizacije iz ovog grada.
Do crkve se dolazilo kozjom stazom i samo odvažni su mogli da je posete. Želeli smo to da promenimo i učinimo da svako ko poželi poseti crkvu. Izgrađeno je stepenište, prilagođeno za starije ljude, zasadili smo drveće, za najmlađe su postavljene ljuljaške i klackalice, a izgrađen je i senik sa stolovima i klupama – kaže direktorka “Damskog srca” Slavica Ćirić.
Od kada je prostor oko crkve uređen višestruko je povećan broj posetilaca ovoj svetinji, kažu u Turističkoj organizaciji Pirot. O tome da je crkva sve privlačnija svedoči ikonostas od drvenih greda sa novijim ikonama i darovima vernika.
Kalik krije blago
Brdo Kalik u kome se nalazi ova crkva puno je otvora i pećina. U nekima od njih gnezde se divlji golubovi, a po Visočkim selima pronosi se legenda da je u jednoj od mnogobrojnih pećina pohranjeno blago.
Bugari govore o bogatstvu popa Martina, a naše legende se vezuju za Vojvodu Martina, koji je novac sakupljao za otkup svoje mlade žene, koju su oteli hajduci. Da su predeli oko Rsovaca nekada bili crkveno zemljište govore i njihovi nazivi kao što su Vladikine ploče, Kaluđerski dol, Popova strana i Manastirsko.
Ipak, najveći dragulj brda Kalik je skromna crkva Svetog Petra i Pavla sačinjena u steni sa jedinstvenom freskom Isusa Mladenca.
Južne vesti će u narednom periodu predstaviti kvalitete i prirodne potencijale Pirota.
Tekstovi će se odnositi na pridrodne resurse uključujući hranu, životnu sredinu, tradiciju, prirodne lepote, istorijske i kulturne lokacije… Pokušaćemo da prezentujemo što više potencijala koje ovaj kraj nudi i po kojima je specifičan u Srbiji i svetu.
Ovi tekstovi su deo projekta “Pirot u srcu prirode” koji je finansiran iz javnih sredstava Opštine Pirot, a ima za cilj da u skladu sa Zakonom o javnom informisanju doprinese većoj vidljivosti Pirota i širem informisanju javnosti o ovom kraju.
Autor:
M. Penčić
Povezane teme
Prijavite se na naš bilten
Ne propustite najvažnije događaje u nedelji.
Slični tekstovi
Komentari
5Molimo vas da se u komentarima držite teme teksta. Redakcija Južnih vesti zadržava pravo da – ukoliko ih proceni kao neumesne – skrati ili ne objavi komentare koji sadrže osvrte na nečiju ličnost i privatan život, uvrede na račun autora teksta i/ili članova redakcije kao i bilo kakvu pretnju, uvredu, nepristojan rečnik, govor mržnje, rasne i nacionalne uvrede ili bilo kakav nezakonit sadržaj.
Komentare pisane verzalom i linkove na druge sajtove ne objavljujemo. Južne vesti nemaju nikakvu obavezu obrazlaganja odluka vezanih za komentare i njihovo objavljivanje.
Mišljenja iznešena u komentarima su privatno mišljenje autora komentara i ne odražavaju stavove redakcije Južnih vesti.
Smatra se da ste slanjem komentara potvrdili saglasnost sa gore navedenim pravilima.
Administratorima Južnih vesti se možete obratiti preko Kontakt stranice.
„Ne gradi sebi lik rezani, niti kakvu sliku od tvari koje su gore na nebu ili koje su dole na zemlji ili koje su u vodi ispod zemlje.“ Moj. 5:8
Sa uzivanjem sam procitala ovaj tekst i rado cu procitati i ostale . Osvezenje u ovim vremenima umiranja od gladi,otmicama,silovanjima,bedi, siromastvu i beznadju. Bravo za Opstnu Pirot!
Nestalo im farbe, hahaha
Dotična freska je jedinstvena u svetu, i trebala bi da bude predmet UNESCO-ve zaštite.
Neka zemlja bi od ovoga napravila takav turizam! Isus mladenac, ćelavi Isus, Isus sa likom Bude…!
Ja sam bio pre 5 godina slučajno i mogu reći da je prelepo. Primetio sam oštećenja na freski jer neko je pokušao da je skine. Kada je video da je sloj slike oko 3 santimetra debljine odustao je.