U Aleksincu nema merenja u realnom vremenu, ali je vazduh zagađen

Aleksinčani ne znaju kakav vazduh dišu u svakom trenutku jer ne postoji automatska merna stanica kao u drugim gradovima na jugu, a ona koja postoji do sada je merila samo PM 10 čestice 8 nedelja godišnje i pokazala je da vazduh jeste zagađen u zimskim mesecima. Od ove godine planirano je da se mere i sitnije i opasnije PM 2.5 čestice u vazduhu, ali takođe ne svakodnevno. Nadležni procenjuju da u Aleksincu dominantno zagađenje potiče od individualnih ložišta i saobraćaja.

U Aleksincu postoji jedno merno mesto, koje se nalazi u dvorištu Opštine Aleksinac, u Knjaza Miloša, a nadležni kažu da su tokom 2022. godine, 365 dana godišnje, 24 sata dnevno, merili samo nivo zagađenja sumpor-dioskida i azot-dioksida, dok su suspendovane PM 10 čestice merili 56 dana godišnje, odnosno 8 nedelja ravnomerno tokom godine.

Zagađenja je merio Institut za rudarstvo i metalurgiju Bor, koji je dobio taj posao na javnoj nabavci.

Što se tiče dobijenih rezultata merenja u 2022. godini može se generalno konstatovati da su sumporovi i azotni oksidi u toku cele godine bili daleko ispod graničnih vrednosti, dok su suspendovane čestice PM 10 u porastu u toku grejne sezone, pri čemu u najintenzivnijem periodu grejne sezone i pri nepovoljnim atmosferskim uslovima dolazi povremeno i do prekoračenja granične vrednosti od 50 mikro grama po metru kubnom (najveća do sada izmerena koncentracija u 2022. godini je 78,3 mikro grama po metru kubnom izmerena 25/26.11.2022. godine) – navode iz Opštine.

Aleksinčani ipak ne znaju kakav vazduh dišu u realnom vremenu, a to neće znati ni ove godine, jer automatska merna stanica za praćenje kvaliteta vazduha zasada nije planirana.

Ono što mogu da vide jesu mesečni izveštaji koje nadležni objavljuju na zvaničnom sajtu i dostavljaju Agenciji za zaštitu životne sredine, a ovog meseca građanima će biti dostupan i godišnji izveštaj.

Novina za 2023. godinu je, kažu, merenje i PM 2.5 čestica, koje su sitnije i opasnije.

Na sednici Skupštine Opštine usvojen je Program kontrole kvaliteta vazduha na teritoriji opštine Aleksinac u 2023. godini, kojim je u odnosu na 2022. godinu utvrđen još jedan parametar nad kojim će se vršiti monitoring, a to su suspendovane čestice PM 2,5, odnosno vršiće se i Indikativna merenja (56 dana godišnje, odnosno 8 nedelja ravnomerno raspoređenih tokom godine) suspendovanih čestica PM 2,5 – dodaju iz Opštine.

Merno mesto koje je Opština izabrala za merenje kvaliteta vazduha u Aleksincu se nalazi u urbanoj sredini, jer su osim njihove zgrade u blizini i Opštinski sud, Policijska stanica, objekti osnovnog i srednjeg obrazovanja, ustanove kulture, crkva i drugo. Takođe su tu i objekti kolektivnog stanovanja do pet spratova i objekti individualnog stanovanja, kao i glavne saobraćajnice koje prolaze kroz Aleksinac, a koje su osim lokalnog opterećene i tranzitnim saobraćajem.

Merno mesto se nalazi u centralnom delu aleksinačke kotline, u kojoj je smešten Aleksinac, kulturno-administrativni i poslovni centar opštine (ostatak teritorije opštine je ruralno područje) i u kome živi jedna trećina ukupnog stanovništva opštine – navode iz Opštine.

Pojašnjavaju i da su radne zone koje u Aleksincu postoje na provetrenom delu aleksinačke kotline i u dolini Južne Morave, da nema proizvodnih procesa koje karakteriše značajan uticaj na kvalitet vazduha, kao i da je u prethodnoj deceniji izvršena konverzija najvećeg broja aktivnih kotlarnica sa čvrstih i tečnih goriva na prirodni gas. Takođe Aleksinac nema toplanu i sistema centralnog grejenja, pa očekuju da dominantno zagađenje potiče od individualnih ložišta i saobraćaja.