U Dimitrovgradu žele da ožive tradiciju dužu od veka i da oforme duvački orkestar

Vekovna tradicija duvačkog orkestra, bio on vojni, đački ili gradski, prekinuta je pre nekoliko godina u Dimitrovgradu odlaskom u penziju profesora isturenog odeljenja muzičke škole iz Pirota. Kako bi ponovo oformili kvalitetan duvački orkestar, grupa entuzijasta pokrenula je Festival duvačkih orkestara Caribrod koji se već 3 godina održava i ima internacionalni karakter.

Defile mažoretkinja i duvačkih orkestara i prava karnevalska atmosfera, pre 3 godine iznenadio je mlade, ali i starije Dimitrovgrađane koji pamte vreme kada nijedna gradska priredba nije prolazila bez učešća duvačkog orkestra.

Dimitrovgrad je više od 100 godina imao duvački orkestar, smenjivali su se vojni, gradski i đački, kaže direktor festivala Nebojša Videnov, a počeci se vezuju za prve godine 20. veka i orkestar 25. Dragomanskog puka na čijem čelu je bio kapelnik Todor Naumov.

Orkestar je godinama imao jak uticaj na ljude u gradu, svirao je na različitim događajima, priredbama, u gradovima širom Srbije, na dočeku druga Tita. Zlatno doba je bilo kada je dirigent bio muzičar i flaustista Georgi Šukarev – kaže Videnov.

Šukareva je nasledio nastavnik Aleksandar Rančev, ali upravo je njegovim penzionisanjem 2014. godine tradicija zamrla. Ipak, na sreću samo na kratko, jer je grupa entuzijasta na čelu sa Videnovim rešila da obnovi tradiciju.

Cela priča je počela negde 2016. godine. Na jednom Forumu u Dimitrovgradu okupili su se ljudi iz različitih oblasti, neki koji i dalje žive u gradu i oni koji su otišli iz Dimitrovgrada, a koji su pričali kako može da se pomogne gradu. Profesor Vasil Gelev je predložio Festival duvačkih orkestara – priča Videnov.

Ideja je bila da se kroz festival opština podseti na vekovnu tradiciju, a krajnji cilj je da se ponovo osnuje Gradski duvački orkestar, sa akcentom na đake osnovne i srednje škole.

I Festival je krenuo 2017. godine i već 3 godine okuplja orkestre iz Srbije i Balkana.

Jedinstven festival u Srbiji

Jugoslavija, i u okviru nje Srbija, imala je veliku tradiciju duvačkih orkestara, krajem 1984. godine u SFRJ je bilo registrovano 348 amaterskih duvačkih orkestara, od toga je u Srbiji bilo 49, a većina su bili u Vojvodini.

Nakon Drugog svetskog rata, 1945. godine bilo je 65 vojnih orkestara, dok je 39 godina kasnije broj spao na 13. (/slika1)

To mnoštvo tadašnjih amaterskih orkestara proizilazilo je uglavnom iz radničkih, sokolskih, te vatrogasnih društva. U Srbiji je bilo u Nišu, Jagodinu, Kraljevu, Beogradu, dok je trenutna situacija takva da ispod Save i Dunava gotovo da nema amaterskih duvačkih orkestara – kaže direktor Festivala.

Od profesionalnih trenutno funkcionišu, kaže Videnov, samo Reprezentativni orkestar garde, Policijski orkestar i orkestar Stanislav Binički.

Nema orkestara, te nema ni festivala. Naš festival je jedini revijalnog tipa u Srbiji, dok u Zrenjaninu postoji jedan takmičarski – kaže Videnov.

Prve 2 godine Festival se održavao za vreme proslave Dana opštine, dok je ove godine iz tehničkih razloga održan kasnije. Namera je, kaže direktor festivala, da i naredne godine ne bude vezan za Dan Opštine, već da se ustanovi datum koji će ubuduće biti “zacementiran”.

Formiranje duvačkog orkestra glavni cilj

U Dimitrovgradu funkcioniše istureno odeljenje muzičke škole iz Pirota, ali ono nema sekciju za duvačke instrumente. Ipak, namera organizatora festivala je da se budući orkestar okupi oko mladih muzičara.

Gledamo u kakvom su stanju instrumenti, imamo razgovore sa starim članovima koji hoće da se priključe. Takođe, imamo obećanja i garancije od ljudi koji žele da doniraju instrumente kako bi formirali orkestar – kaže Videnov.

Namera i plan je da se on formira naredne godine, a u toku je glasanje za naziv budućeg orkestra.

Trenutno najviše simpatije ima ime Muzikata, ali o nazivu ćemo se konsultovati i sa lokalnom samoupravom i sa svima koji će učestvuju u organizaciji festivala i formiranju orkestra – kaže direktor festivala.

Ranijih godina Dimitrovgradom je kružila anegdota koja kaže da ako neko nije svirao u đačkom duvačkom orkestru ne može da se oženi ili uda, pa bi formiranje duvačkog orkestra možda i doprinelo povećanju brakova i nataliteta, u opštini gde je sve manje stanovnika.