Čuveni Davičo, Popa i Antić plagijatori?

Da su dela velikana jugoslovenske književnosti, među kojima su Oskar Davičo, Miroslav Antić i Vasko Popa, zapravo plagijati otkriva i dokazuje pesnik Miloje Dončić iz Niša zbirkom “Resavski venac”.

U njoj se nalazi 31 “teški plagijat” potpisan imenima i prezimenima 30 pesnika. Ovi primeri su odabrani među 496 plagijata na taj način što je prednost, kaže Dončić, data najslavnijima i najnagrađivanijima.

Pored svakog plagijata, ili “suvog prepisa”, kako ga autor zbirke zove, objavljena je i pesma u originalu, sa podacima kada je objavljivana, pod kojim nazivom, u kojoj zbirci i koje godine.

Zbirku čine i fotokopije originala prevođenih pesama.

Prvi deo ove knjige obuhvata pesnike sa prostora bivše Jugoslavije. To su pesnici svih književnosti na nekoliko jezika, svrstani po hronološkom redu, rođeni od 1900. do 1939. godine, počev od Vjekoslava Majera do Rahmana Dedaja – piše u predgovoru prvog dela “Resavskog venca”.

Svestan toga da će čitanje “Resavskog venca” mnogima biti razočaranje u omiljene pesnike i ideale o njima, Dončić kaže da se isto i njemu desilo, ali da je takva realnost.

Istraživanju sa ovom tematikom za koje je bilo potrebno čak 6 i po godina, Dončić se posvetio među prvima.

Prvi put je upaljena lampa u podrumu duhovnog zla, čija su ulazna vrata i dan-danas pod zaštitom državnih institucija – kaže Dončić u predgovoru zbirke.

Da bi pokazao da su i neka od dela koja su kao primer najreprezentativnijih bila deo lektira i školskih udžbenika, obradio je 248 prevoda zbirki pesama, 982 broja književnih časopisa, 118 antologija, 151 zbornik radova, 1.263 nedeljnika, dnevnih novina i biltena, što ukupno iznosi 9.588 obrađenih pesama.

U nabavljanju materijala i njihovoj obradi pomogli su mu profesori i asistenti sa 4 srpska univerziteta, bivši i sadašnji profesori Filozofskog fakulteta u Sarajevu, Filozofskog fakulteta u Podgorici, penzionisani profesori Katedre svetske književnosti u Zagrebu, Ljubljani i Skoplju i književni kritičari.

Pomoć je imao i od porodica autora originalnih pesama.

“Bosonoga pesma” Mike Antića je čist plagijat. On sam je u 3 različite zbirke objavio sa 3 različita naziva. Original je delo prvenstveno proznog pisca Dragiše Vasića, a tu pesmu mi je poslala njegova ćerka koja ima 93 godine – kaže Dončić.

Objašnjava da su neki književnici prevodili strane pesnike i potpisivali ih svojim imenima. To je zaključio na osnovu istražene građe 74 prevodioca sa 27 jezika i obrađenog materijala iz 17 zemalja sa 13 jezika.

Objašnjavajući kako je plagiranje u tolikoj meri bilo moguće, Dončić kaže da “za duhovnim kriminalom nije bilo ni potere, ni osude.” Ne misli da je književno vrednovanje bolje ni danas.

Sistem književnog vrednovanja, koji je Komunistička partija tadašnje Jugoslavije postavila, nije se mnogo promenio do današnjih dana osim što je razlika u načinu kontrolisanja. Sada se ide preko malih klanovskih izvršnih odbora podeljenih u nekoliko grupa koji određuju gotovo sve značajne književne nagrade u Srbiji – smatra Dončić.

Za narednu godinu najavljuje drugi deo “Resavskog venca” koji će obuhvatiti pesnike rođene od 1940. do 1980. godine.

Promocija u Domu vojske

Oni koji žele da saznaju koji pesnici važe za slavne zaslugama drugih, može večeras u 18 sati posetiti promociju “Resavskog venca” u Domu vojske.

Uskoro će promocije biti održane i u Leskovcu i Vranju.